Ta majestatyczna roślina jest jedną z najstarszych ozdobnych roślin ogrodowych. Związana z nią legenda głosi, że kwitła już w ogrodzie Getsemani u stóp Góry Oliwnej w Jerozolimie – ewangelicznym miejscu, w którym Jezus wielokrotnie spotykał się ze swoimi uczniami. Kwitła i tak pyszniła się swoimi niezwykłymi kwiatami, że została za swą pychę skarcona wzrokiem przez Syna Bożego. Odtąd zwiesza swą kwietną głowę, a wystające z kwiatów pręciki błyszczą jak złociste łzy.
Szachownica cesarska, albo cesarska korona – jak nazywa się ją zwyczajowo, jest największą, najbardziej znaną rośliną ze skupiającej około 100 gatunków grupy bylin cebulowych zwanych szachownice.
Osiąga wysokość 100 – 120 cm. Z pióropuszu błyszczących, jasnozielonych liści wyrasta sztywny, mocny pęd, a na jego końcu rozkwita niezwykły kwiat lub – mówiąc bardziej precyzyjnie – kwiatostan. Tworzy go grupa intensywnie zabarwionych, najczęściej płomienno pomarańczowych dzwonków zwisających wieńcem pod sterczącą sztywno kępą liści przykwiatowych. Z każdego dzwonka wystają złociste pręciki. Są też odmiany, których kwiaty mają kolor żółty lub czerwony.
Kwitnie od połowy kwietnia do połowy maja. Po przekwitnieniu, podobnie jak inne cebulowe, przechodzi w stan spoczynku, więc część nadziemna usycha.
Cebule cesarskiej korony są wielkie, mają w obwodzie do 20 cm. Sadzi się je w sierpniu-wrześniu na głębokość 25 cm. Przygotowany dla nich dołek dobrze jest wymościć piaskiem lub żwirkiem, a samą cebulę ułożyć nieco ukośnie – wszystko po to, by przy nasadzie łodygi i w okolicy piętki cebulowej nie zbierała się woda, która sprzyja procesom gnilnym. Miejsce sadzenia powinno być słoneczne, a sama gleba przepuszczalna, żyzna i zasobna. W jednym miejscu mogą pozostawać przez 3-4 lata.
Na koniec jeszcze informacja praktyczna. Cebule cesarskiej korony mają nieprzyjemny zapach zwierząt drapieżnych, co skutecznie odstrasza nornice. Są więc naturalnym środkiem ochrony roślin. Sadząc je dbamy zatem nie tylko o atrakcyjne kwiaty w ogrodzie, ale także o jego ochronę przed szkodnikami.