Drzewa i krzewy owocowe. Po tegorocznej zimie dokładnie oglądamy pnie i nasady konarów, szukając zrakowaceń i spękań. Jeżeli to wystąpi usuwamy chorą tkankę i zabezpieczamy ranę (maść ogrodnicza z dodatkiem miedzianu).Nie wykonanie takiego oczyszczenia może być przyczyną pogorszenia się kondycji, a nawet zamierania drzewa.
Cięcie zimowe drzew owocowych powinno być zakończone zanim rośliny zaczną budzić się z zimowego snu. W zależności od pogody i od stanu zaawansowania wegetacji drzew, można jeszcze na początku kwietnia przeprowadzić ciecia pielęgnacyjne tzn. usuwać suche gałązki, uszkodzone przez mróz i choroby. Kwiecień to również dobry czas na dosadzanie nowych drzewek i krzewów.
Czas rozpocząć opryski. W czasie nabrzmiewania pąków drzew owocowych przeprowadzamy opryski zapobiegające popularnym chorobom poszczególnych gatunków. Np. na drzewach wiśni wykonujemy pierwszy zabieg preparatami miedziowymi przeciw rakowi bakteryjnemu (np. Miedzian 50 WP, Miedzian Extra350 SC). Tym samym preparatem zwalczamy zarazę ogniową na jabłoniach i gruszach. Ostatni „dzwon” na bezlistne drzewa brzoskwini wykonać oprysk na kędzierzawość liści brzoskwini ( Silit lub Miedzian, przemiennie w zależności co zastosowano w oprysku jesiennym).
Bezpośrednio przed pękaniem pąków wykonujemy oprysk na torbiel u śliw. Po pojawieniu się liści stosujemy oprysk przeciwko parchowi i mączniakowi jabłoni (preparat siarkowy np Extra 80 WP). Jeżeli pojawią się przędziorki, mszyce, miodówka jabłoniowa lub gąsienice zwojkówek robimy oprysk środkiem owadobójczym np. Owadofosem . Na mszyce można stosować wyciągi roślinne (pokrzywa, wrotycz, łuski cebuli) lub insektycydy ( Mospilan 20 SP, Calypso 480SC).
Sprawdzamy pędy porzeczki czarnej i usuwamy nienaturalne nabrzmiałe pąki. Z pewnością zostały zaatakowane przez wielkopąkowca porzeczkowego.
Rozpoczynamy nawożenie drzew owocowych. W pierwszym i drugim roku, po nasadzeniu drzewka zasilamy jedynie nawozami azotowymi, najczęściej saletrzakiem lub siarczanem amonowym. W trzecim i czwartym roku stosujemy saletrzak lub siarczan amonowy, superfosfat i sól potasową albo ogrodniczym nawozem Azofoska.
Dawki nawozu rosną wraz z drzewem . W pierwszym roku na jedno drzewo np. jabłoni wystarcza 250 g saletrzaku, a w trzecim czy czwartym należy wysiać około 400g saletrzaku lub siarczanu amonowego oraz 250 g superfosfatu i podobną ilość soli potasowej. Krzewy owocowe zasilamy siarczanem amonu. .
Czyścimy truskawki i poziomki ze starych, zaschniętych liści. Wzruszamy glebę między roślinami w rzędach. Celowe będzie zasilenie ich specjalistycznym nawozem. Jeżeli jest sucho podlewamy truskawki co najmniej raz w tygodniu.
Warzywnik. Czas na staranne oczyszczenie grządek i przygotowanie ich do uprawy. W pierwszej połowie kwietnia wprost do gruntu można wysiewać bób, szpinak, groch na zielone ziarno, pietruszkę korzeniową i naciową, marchew wczesną, koper (może być wsiewką w pietruszce i marchwi), rzodkiewkę, rzodkiew letnią, pasternak. Sadzimy też czosnek, cebulę dymkę, rozsadę wczesnych odmian sałaty, kalarepy, kapusty białej, kalafiorów oraz karpy szparagów. W drugiej dekadzie miesiąca, po ogrzaniu się ziemi wysiewamy cebulę, buraki ćwikłowe (do zużycia w lecie i jesienią), słonecznik, soję i sadzimy pory oraz brokuły.
Ogród ozdobny. Dzielimy i przesadzamy: dzwonki skupione, dzielżany, macierzankę, krwawnik, nawłocie, liliowce, ostróżki, płomyki wiechowate, rudbekie, rojniki, rozchodniki, przetaczniki, zawciągi, złocienie wielkie.
Wysiewamy na rozsadniku astry alpejskie, gęsiówkę, dzwonki karpackie, orliki, słoneczniki, żagwiny.
Na miejsce stałe siejemy łubin, łyszczec, smagliczkę skalną. Można już wysiać do gruntu na rabaty groszek pachnący, maciejkę, maczki kalifornijskie, nagietki, ubiorek, rezedę, smagliczkę, ozdobne słoneczniki, chabry, klarkie, komosy, czarnuszkę, ślazówki, szarłaty. Sadzimy rozsadę stokrotek, bratków, dzwonków i niezapominajek.
Zdejmujemy osłony z róż .Po odsłonięciu różanych krzewów, usuwamy niektóre pędy. Szczególnie te najstarsze, suche i słabe oraz uszkodzone przez mróz i choroby. Nie jest to jeszcze właściwe wiosenne ciecie, a jedynie pierwsze pielęgnacyjne .Wiosenne formowanie róż możesz przeprowadzić dopiero po dwóch tygodniach od ich odsłonięcia. Odmianom miniaturowym róż skróć pędy o połowę; u pnących pozostaw około 6 najsilniejszych pędów, które możesz nieco skrócić. Odmianom piennym pozostaw pędy długości około 20 cm, natomiast różom wielko- i wielokwiatowym przytnij najsłabsze pędy nad 5-6 pąkiem, zaś najsilniejsze pozostaw nieco dłuższe. U odmian wielokwiatowych warto w kwietniu całkowicie wyciąć słabe, cienkie i krzywe pędy oraz te rosnące w niewłaściwym kierunku.
Po zakończeniu formowania zasilamy rośliny mieszanką przeznaczoną do róż lub kompostem ( albo obornikiem dobrze przerobionym ). Zaleca się też opryskać krzewy preparatem grzybobójczym.
Przycinamy uschnięte pędy traw ozdobnych. Usuwamy stare pędy i liście, chroniące byliny w czasie zimy np. rozchodnika olbrzymiego, kosaćca bródkowego, paproci.
Pamiętajcie o wiosennym nawożeniu roślin cebulowych saletrą amonową. Narcyzom i hiacyntom powinno się usuwać przekwitłe kwiatostany, gdyż zawiązywanie nasion hamuje przyszłoroczne kwitnienie. Jeżeli chcecie, aby zakwitły za rok, nie zasuszajcie ich od razu po przekwitnięciu. Warto je nawozić i podlewać – wpływa to na wzrost cebulek. Przestajemy się nimi interesować dopiero kiedy same zżółkną. Tylko takie mogą zakwitnąć w przyszłym rok.
Posadź rośliny cebulowe kwitnące latem, a także trawy ozdobne. Bezpośrednio po kwitnieniu przytnij krzewy, które zakwitają najwcześniej np. forsycję, złotlin.
W 2018 roku bukszpany zaatakowała ćma bukszpanowa / Cydalima perspectalis/. Jest to stosunkowo duży motyl, nie zagrażający roślinom. Groźne natomiast są jego gąsienice, które zjadają liście na bukszpanach – o czym dotkliwie przekonaliśmy się w ubiegłym roku, kiedy trzeba było zlikwidować wiele dużych krzewów. Przy sprzyjającej pogodzie w okresie wegetacji / b. ciepło i brak opadów/ mogą wystąpić 2-3 pokolenia szkodnika. Można go zwalczać następującymi sposobami mechanicznymi :
- jak najszybciej /od wiosny/ przeglądać rośliny, zbierać gąsienice i je niszczyć
- spryskiwać rośliny bardzo silnym strumieniem wody, potem gąsienice zbierać i niszczyć.
Po takim sposobie mechanicznym ograniczającym szkodnika, można stosować, wg Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin – środki ochrony roślin ozdobnych o działaniu kontaktowym i systemicznym na gąsienice np. Mospilan 20 SP, Decis AL., Sherpa 100EC, Karate , zgodnie z zaleceniami na ich opakowaniu. Obecnie nie ma jeszcze skutecznego preparatu owadobójczego na ćmę bukszpanową.
Zebrane gąsienice, obcięte uszkodzone gałązki oraz suche po żerowaniu krzaki bukszpanu trzeba usuwać, nie dawać do kompostownika, najlepiej spalić.
Trawnik. Wygrabiamy dokładnie trawnik. Na starszych trawnikach dobrze jest wykonać niszczenie sfilcowanej darni areatorem lub wertykulatorem. Młodsze trawniki, dobrze wygrabić używając grabie ze stalowymi drutami oraz ponakłuwać np. widłami w celu napowietrzenia. Następną czynnością jest wykonanie pierwszego nawożenia nawozami specjalistycznymi do trawników. Jeżeli na trawniku jest mech zaleca się stosować do trawników nawóz z antymechem.
mgr inż. Ewa Śmiałek
społeczny instruktor ogrodnictwa